GMINNA KOMISJA DS. PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH

Podstawowe informacje

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Dobrej działa w oparciu o przepisy ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2018 r. poz. 2137, 2244, z 2019 r. poz. 730).

Komisja ta, liczy osiem osób. Członkami są przedstawiciele Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Dobrej, Policji, Kościoła, specjaliści z zakresu pedagogiki, osoby przeszkolone z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

Gminna Komisja ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Dobrej zbiera się na posiedzeniach przeważnie raz w miesiącu.

Zakres działania

Komisja inicjuje i monitoruje działania związane z edukacją i profilaktyką rozwiązywania problemów alkoholowych. Celem działań jest ograniczanie dostępności alkoholu, zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej, rehabilitacyjnej osobom uzależnionym, podejmowanie działań w związku z podejrzeniem zaistnienia przemocy. Podejmowane działania mają
za zadanie wsparcie osób uzależnionych i ich rodzin, kształtowanie zdrowego stylu życia oraz pomoc rodzinom w trudnych sytuacjach życiowych. Komisja uprawniona jest do podejmowania czynności zmierzających do sądowego orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu, zobowiązania poddania się leczeniu odwykowemu. Ponadto, Komisja realizuje określone ustawowo zadania gminy w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, a w szczególności:

• prowadzenie kontroli przestrzegania warunków i zasad sprzedaży, podawania
  i spożywania napojów alkoholowych na podstawie upoważnienia Wójta Gminy
• prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych;
• wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych;
• prowadzenie działań zmierzających do poddania się leczeniu odwykowemu osób, które
  w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od pracy albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny;
• podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13 i 15 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego.

Do kompetencji Komisji należą również zadania wynikające z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2018 r. poz. poz. 1030, 1490, 1669) oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1390, z 2019 r. poz. 730)

Zakres zadań

Wśród zadań należących do Komisji wymienić należy:

• przyjmowanie wniosków o zastosowanie leczenia,
• motywowanie i zobowiązywanie do podjęcia leczenia odwykowego,
• kierowanie do biegłych w przedmiocie orzekania o uzależnieniu,
• kierowanie spraw do sądu o wydanie orzeczenia o zastosowaniu wobec osób uzależnionych obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego,
• kierowanie osób uzależnionych i uwikłanych w przemoc domową do specjalistów
  i instytucji świadczących usługi specjalistyczne,
• organizowanie pomocy dzieciom ze środowisk zagrożonych marginalizacją,
  ze szczególnym uwzględnieniem problemów alkoholowych.
• poodejmowanie działań o charakterze edukacyjnym ze szczególnym naciskiem
  na promocję zdrowego stylu życia, kierowanych do dzieci i młodzieży,
• wspieranie realizacji pozalekcyjnych programów sportowych, opiekuńczo-wychowawczych,
• współpraca z instytucjami, organizacjami pozarządowymi i osobami fizycznymi.

Wobec kogo może zostać wszczęta procedura

Procedura lecznictwa odwykowego, zgodnie z art. 24 ustawy o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, może być wszczęta wobec osób, które w związku
z nadużywaniem alkoholu powodują:

• rozkład życia rodzinnego
• demoralizację małoletnich
• uchylają się od pracy
• systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny

Oznacza to, że sam fakt uzależnienia od alkoholu czy też spożywanie alkoholu w sposób szkodliwy lub ryzykowny nie może stanowić samoistnej podstawy do zobowiązania danej osoby do podjęcia leczenia odwykowego, lecz muszą towarzyszyć temu także określone, negatywne zachowania w sferze społecznej.

Kto może złożyć wniosek do Gminnej Komisji Ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Co do zasady problem alkoholowy zgłosić może każdy. Najlepiej jest gdy osobą zgłaszającą problem jest członek najbliższej rodziny, który dobrze zna skalę problemu i wie, jak naprawdę wygląda sytuacja rodzinna, ale przyjmowane są również zgłoszenia od dalszych członków rodziny, jak i od osób niespokrewnionych. Sama osoba uzależniona z własnej inicjatywy może przyjść do Gminnej Komisji po pomoc i poradę w sprawie podjęcia leczenia. Ponadto wniosek o leczenie do Komisji mogą złożyć pracownicy instytucji: Policji, Ośrodka Pomocy Społecznej w Dobrej, Sądu, Kuratorzy sądowi.

Gminna Komisja nie jest w żadnej mierze zobowiązania do rozpatrywania wniosków anonimowych.
Osoba lub instytucja zawiadamiająca Gminną Komisję o konieczności podjęcia działań w ramach procedury nie staje się stroną w procedurze ani w postępowaniu sądowym – nie przysługuje jej uprawnienie do wycofania wniosku, nie ma dostępu do gromadzonych materiałów, nie może wnieść apelacji od wydanego postanowienia sądowego.

Procedura zobowiązania do podjęcia leczenia odwykowego

Wszczęcie procedury dotyczącej zobowiązania do podjęcia leczenia odwykowego następuje z chwilą złożenia przez wnioskodawcę wniosku o zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego osoby uzależnionej bądź na wniosek instytucji zewnętrznej.

Po otrzymaniu wniosku o zobowiązanie do poddania się leczeniu odwykowemu następuje jego rozpatrzenie pod względem zasadności prowadzonej procedury. Ponadto w przypadku podejrzenia występowania zjawiska przemocy w rodzinie Gminna Komisja wypełnia formularz „Niebieskie Karty” i przekazuje go do rozpatrzenia do Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy Rodzinie w Dobrej działającego przy GOPS w Dobrej.
Gminna Komisja po rozpatrzeniu wniosku pod kątem jego zasadności zaprasza osobę zgłoszoną na spotkanie,  na którym członkowie komisji starają się zmotywować osobę do podjęcia dobrowolnego leczenia odwykowego, wskazują ośrodki, w których osoba mająca problem z alkoholem może uzyskać pomoc w formie konsultacji, terapii stacjonarnej lub ambulatoryjnej. W celu uzupełnienia wniosku na komisję motywacyjną może być zaproszony również wnioskodawca. Zaproszenie na spotkanie z komisją GKRPA jest wysyłane dwukrotnie za zwrotnym potwierdzenie odbioru. W przypadku dwukrotnego
nie stawienia się osoby zaproszonej za spotkanie (bez usprawiedliwienia), osoba kierowana jest na badanie do biegłych sądowych.

Tok postępowania w przypadku następujących wydarzeń

Osoba zaproszona na komisję przychodzi na spotkanie i składa oświadczenie o wyrażeniu zgody na dobrowolne leczenie odwykowe. Komisja monitoruje, czy osoba uczestniczy w terapii, czy powstrzymuje się od spożywania alkoholu. Robi to poprzez zapraszanie osoby zgłoszonej z zaświadczeniem z ośrodka leczenia uzależnień lub zaproszenie kogoś z członków rodziny który opisze bieżącą sytuację. Takie osoby zawsze będą informowane, że w przypadku zaprzestania leczenia lub nie dostarczenia zaświadczenia o kontynuacji leczenia sprawa zostanie skierowana do Sądu.Osoba zaproszona na podkomisję motywacyjną Gminnej Komisji przychodzi na spotkanie i oświadcza, że nie ma problemu alkoholowego
i nie zamierza podjąć leczenia. W takiej sytuacji osoba kierowana jest na badanie do biegłych sądowych, którzy są uprawnieni do orzekania do uzależnienia (są to lekarz psychiatra oraz psycholog). Badanie jest bezpłatne. Jeżeli z opinii biegłych wynika, że osoba nie jest uzależniona sprawa przez Komisję jest zamykana. Jeżeli natomiast z opinii biegłych wynika, że dana osoba jest uzależniona od alkoholu to wtedy sprawa jest kierowana do Sądu. Jeżeli mimo opinii biegłych potwierdzających uzależnienie osoba odmawia leczenia kierujemy wniosek do Sądu.

Kierowanie do sądu wniosku o zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego

Procedura sądowego zobowiązania do podjęcia leczenia odwykowego jest uruchamiana:

• gdy pomimo opinii biegłych potwierdzających uzależnienie osoba odmawia przed Komisją podjęcia leczenia
• gdy osoba kierowana na badanie przez biegłych nie zgłasza się na 2 terminy wyznaczonych badań, w takim przypadku to Sąd wydaje postanowienie
  o doprowadzeniu przez Policję na badanie przez biegłych
• gdy do Sądu kierowane są wnioski gdy osoba zgłosi się na badanie, biegli stwierdzą zespół uzależnienia od alkoholu, ale osoba nie podejmie leczenia, nie zaprzestaje spożywania alkoholu, czyli w każdym przypadku gdy leczenie nie przebiega prawidłowo.

Postępowanie sądowe

Sąd może na podstawie zebranych dowodów (opinii biegłych, zeznań uczestników, świadków, wywiadu z Policji) wydać następujące postanowienie:

• oddalić wniosek gdy stwierdzi, że osoba nie jest uzależniona od alkoholu,
• wydać postanowienie o zobowiązaniu do podjęcia leczenia odwykowego jeżeli zachodzą do tego przesłanki,
• Sąd może zobowiązać osobę do poddania się leczeniu w stacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego (w szpitalu, ośrodku) lub w ambulatoryjnym zakładzie lecznictwa odwykowego (w poradni). Na czas trwania obowiązku leczenia Sąd może ustanowić nadzór kuratora nad przebiegiem leczenia odwykowego.
• zobowiązanie do poddania się leczeniu trwa 2 lata od momentu uprawomocnienia
  się orzeczenia Sądu i po tym okresie postępowanie jest umarzane bez względu
  na to czy osoba spożywa alkohol czy nie. Dopiero po upływie czasu trwania zobowiązania osoba ponownie może być zgłoszona do Gminnej Komisji.

Na każdym etapie postępowania osoba zgłoszona może podjąć leczenie dobrowolnie.
Procedura kierowania na leczenie odwykowe jest bezpłatna.

Punkt konsultacyjny w Dobrej

Punkt Konsultacyjny czynny jest w każdy poniedziałek od godz. 16-tej do 19-tejw siedzibie Ośrodka Zdrowia w Dobrej.

Do zadań Punktu Konsultacyjnego należy w szczególności:

• Prowadzenie działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień i przemocy w rodzinie.
• Udzielanie osobom i rodzinom konsultacji oraz porad terapeutycznych, socjalnych i profilaktycznych w sprawach uzależnień i przemocy.
• Motywowanie osób współuzależnionych do ewentualnego podjęcia psychoterapii w zakładach lecznictwa odwykowego.
• Wspomaganie osób pijących ryzykownie i szkodliwie w podjęciu decyzji w sprawie zmiany szkodliwego wzoru picia.
• Motywowanie osób uzależnionych od alkoholu do podjęcia leczenia odwykowego oraz psychoterapii w zakładach lecznictwa odwykowego.
• Udzielanie wsparcia osobom po zakończonej psychoterapii poprzez rozmowy podtrzymujące.
• Współdziałanie z innymi podmiotami zajmującymi się rozwiązywaniem problemów uzależnień oraz przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie.

Kontakt

Gminna Komisja ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Dobrej
34-642 Dobra 233
tel. 18 33-30-060 wew. 27